Vanaf 1 november 2014 is er in veel gevallen geen vergunning meer nodig voor het bouwen van ruimten die benut gaan worden voor mantelzorg. Wat mag er na 1 november allemaal? We zetten het hier kort uiteen. Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend. Neem voordat u wilt gaan bouwen voor de zekerheid altijd contact op met de afdeling Vergunningen van uw gemeente.
Aanbouw of vrijstaand gebouwtje
Voor alle duidelijkheid: in dit artikel gaat het om bouwen voor mantelzorg. Volgens het nieuwe Besluit Omgevingsrecht kan daartoe een woonhuis worden uitgebreid met een aanbouw of er komt in de tuin of op het erf een nieuw, vrijstaand bouwwerkje. Ook kan een bestaand vrijstaand schuurtje worden verbouwd tot bewoonbare ruimte voor mantelzorg.
Wie woont waar?
Dat maakt niet uit. De mantelzorger kan in het huis wonen, terwijl de ontvanger van de zorg in de aanbouw of het vrijstaande gebouwtje woont. Maar omgekeerd kan bijvoorbeeld ook een zoon of dochter in de tuin of in de aanbouw gaan wonen, om mantelzorg te verlenen aan vader of moeder die in hun vertrouwde eigen huis kunnen blijven wonen.
Alleen familie? Of ..?
Wie de mantelzorg geeft hoeft niet per se familie te zijn van de mantelzorgontvanger. In de wetgeving wordt gesteld dat er sprake moet zijn van een sociale relatie en dat de zorg moet uitstijgen boven wat huisgenoten gebruikelijk voor elkaar doen. Omdat de mantelzorger dicht bij degene moet wonen die hij of zij verzorgt, maakt dit een aanbouw of huisje in de tuin noodzakelijk. Gaat een buurvrouw of familielid van direct ernaast of recht tegenover de mantelzorg geven, dan is bouw van zo’n mantelzorgruimte weer niet nodig.
Waar precies? En hoe groot?
Vergunningvrij bouwen wil niet zeggen dat alles kan en mag. In het Besluit Omgevingsrecht wordt onder andere het volgende aangegeven. De bouwwerken mogen maximaal 3 meter hoog zijn (nokhoogte: maximaal 5 meter). Heeft het bouwwerk een etage (zolder), dan mag de mantelzorger of mantelzorgontvanger alleen ‘beneden’ wonen: dus geen keuken, woon-, bad- of slaapkamer op een eventuele verdieping. Het toegestaan oppervlak van de mantelzorgruimte hangt af van de grootte van het perceel en de al aanwezige bouwwerken. De afstand van het bouwwerk tot de openbare ruimte moet minstens 1 meter bedragen.
Na beëindiging van de mantelzorg …
Zodra er geen mantelzorg meer wordt gegeven, mag het bouwwerk voor de mantelzorger of mantelzorgontvanger niet meer worden bewoond. De ruimte moet in de oude staat worden hersteld of zó worden aangepast dat deze niet meer bewoond kan worden. Dit betekent in elk geval verwijdering van sanitair en keukenvoorzieningen. De speciaal voor mantelzorg opgerichte aanbouwen of vrijstaande bouwwerken hoeven dus niet per se afgebroken te worden. Ze zouden in het vervolg als berging, kantoor aan huis of bijvoorbeeld knutselschuur te gebruiken zijn.
Met dank aan Anke Olthuis, Katrien de Bock en Marlies Hassink van gemeente Enschede.
Meer informatie over mantelzorgbouw:
Maandag nog een lege tuin, donderdag staat de mantelzorgwoning er
Langer thuis blijven wonen dankzij de aanbouwmodule
‘Een mantelzorg-aanbouw die staat als een huis’
Vader in de achtertuin – blog van Eric Nak
